Co to jest nadciśnienie tętnicze?
Nadciśnienie tętnicze to choroba, w której ciśnienie krwi w naczyniach tętniczych jest stale podwyższone, co może prowadzić do powikłań ze strony serca, mózgu, nerek, siatkówki i dużych naczyń.
Jakie są normy prawidłowego ciśnienia?
Pomiary domowe:
- Ciśnienie skurczowe <135 mmHg
- Ciśnienie rozkurczowe < 85 mm Hg
Pomiary gabinetowe:
- Ciśnienie skurczowe <140 mm Hg
- Ciśnienie rozkurczowe <90 mm Hg
Jak prawidłowo zmierzyć ciśnienie?
Ciśnienie tętnicze jest zmienne w zależności od pory dnia i wykonywanych czynności. Zasady rzetelnego pomiaru ciśnienia mogą wydawać się skomplikowane, jednak po kilku pomiarach z pewnością nabierzesz wprawy a wszystko stanie się dla Ciebie automatyczne.
30 minut przed pomiarem:
- nie pal
- nie pij kawy, alkoholu
- nie ćwicz
- opróżnij pęcherz by nie odczuwać parcia
- wybierz ciche pomieszczenie o komfortowej temperaturze
Przygotuj się do pomiaru:
- upewnij się, że wybrany przez Ciebie aparat jest zwalidowany klinicznie i ma odpowiedni certyfikat medyczny (ESH)
- sprawdź czy masz dobrze dopasowany mankiet (zwykle na mankiecie znajduje się informacja o zakresie obwodu ramienia)
- siedź z wyprostowanymi i opartymi plecami
- nogi trzymaj równolegle, nie krzyżuj ich
- stopy powinny przylegać do podłogi
- opierając przedramię na stole trzymaj ramię z mankietem na wysokości serca
Przebieg pomiaru
- w trakcie mierzenia ciśnienia tętniczego NIE ROZMAWIAJ
- pierwszy pomiar wykonaj na obu ramionach, następnie wybierz ramię z wyższym wynikiem
- kolejne pomiary przeprowadzaj na tym ramieniu, wykonuj dwa pomiary jeden po drugim i wyciągaj średnią
Wyliczoną średnią ciśnienia oraz pulsu zawsze zapisuj wraz z datą i godziną wykonania – w specjalnym dzienniczku, notatce, zeszycie czy w telefonie – do wglądu na wizycie lekarskiej.
Jakie mogą być powikłania nadciśnienia?
Im dłużej trwa nieleczone nadciśnienie i im wyższe są wartości, tym większe jest ryzyko uszkodzenia ścian tętnic. Zazwyczaj nadciśnienie przebiega bez charakterystycznych objawów – co opóźnia diagnozę i rozpoczęcie leczenia.
Nieleczone nadciśnienie stopniowo uszkadza naczynia i narządy, takie jak:
- serce,
- mózg,
- nerki,
- oczy.
Może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak:
- zawał serca,
- udar mózgu,
- niewydolność serca,
- przewlekła choroba nerek,
- retinopatia nadciśnieniowa (uszkodzenie siatkówki oka).
Gdy pojawiają się objawy, np. ból w klatce piersiowej, duszność, bóle głowy, obrzęki czy zaburzenia widzenia, zwykle jest już za późno, aby cofnąć zmiany spowodowane przez długo trwające nadciśnienie. Dlatego kluczowe jest wczesne rozpoznanie i skuteczne leczenie, by zapobiec trwałym powikłaniom.